Meikevers in de hooimaand

Meikevers in vroeger jaren Uit Echo’s 1998 1.3

In het voorgaande jaar kampte de Gemeente Renkum op de sportvelden met een engerlingenplaag, welke veel schade veroorzaakte. Dat ook onze voorouders wel eens gebukt gingen onder een dergelijke Meikeverplaag, bewijst ons wel het volgende archiefstuk, dat ons werd toegezonden door de oud Renkumer, dhr. H. v. d Kolk. Wij geven u dit stuk zoveel mogelijk in de oorspronkelijke vorm weer:

Rapport wegens de kevervangst in het voorjaar van het jaar 1809. “Mijnheer De Landdrost. De ondergetekende heeft de eer te rapporteren dat hij ingevolge de commissie van Den Heer Landdrost zijn werk gemaakt heeft om in het district aan hem toevertrouwd, de kevers te laten vangen zodra deze te voorschijn kwamen van denzelfde, den 9, 10 en IJ v.d Hooijmaand op wilgenbomen op de uiterwaarden langs de Rijn, welke in zulk eenen menigte te voorschijn zijn gekomen als zij nog nimmer te voren geweest waren. Dat ondergetekende daarop ontvangers van denzelve aangesteld had te Wageningen aan het Lexesveer, te Renkum en aan de overzijde te Lakemond aan ’t zelfde Lexesveer, te Randwijk en Heteren alsmede te Hemmen en dat in dit kleijne district in veertien dagen gevangen zijn 15590 spint ofwel 974 Arnhemse korensakken van 22 op het land. Dat het den ondergetekende voorkomt dat er niets nuttigers gedaan kan worden dan het vangen en vernielen van dit schadelijk insect vooral bij de komst der eerste kevers waawan de wijfjes het meest voorzien zijn van eijeren. Dat ondergetekende wil aanmerken de groote kosten nog niet al die extensie heeft kunnen geven als hij wel gewenst had en dat dezelfde in een ander jaar langer behoord gecontinueerd te worden.

Ondertusschen kan men gerust stellen dat door deze vangst meer als duysend morgen uiterwaerde die ten zeker in de twee volgende jaaren voor de grasgewin en ’t hooy zouden bedorven zijn geweest, behouden zijn gebleven en waarschijnlijk niet veel leed van de keverwormen door de overgeblevene kever zullen gewaar worden en ontfangen.

Nu hebben d’eer hiermede dit rapport te sluiten en met alle hoogachting te zijn Vanwege eind: Dienaar, T. S, van Lijnden te Hemmen.

Aldus gerapporteerd den 3juli 1809.

Bijlage, Lijst der ontvangen Kevers en Keverwormen in het Dorp van Renkum over 1809.”

Volgens deze lijst werden er in het voorjaar van het jaar 1908 dus alleen al in Renkum 273 spint kevers en larven bij één gegaard, waarvoor de verzamelaars te samen een bedrag van 54 gulden en 60 cent uitgekeerd kregen. (Om in stijl te blijven, 54 gulden en 12 stuivers.)

Kunt u het zich voorstellen, l spint met een inhoud van ruim 8 1/2 liter vol larven, hoeveel maal bukken voor 4 stuivers?

Om u een indruk te geven van deze hoeveelheid, volgt hier een overzicht van de gebruikte oude inhoudsmaten. De volgende maten worden zowel voor oppervlaktematen als voor inhoudsmaten gebruikt. l molder / is 4 schepel, l schepel is 4 spint.

Inhoud: in grote Gelderse maat +/- 136,8 liter. l schepel is dan 34,2 liter en een spint 8 1/2 liter.

Als oppervlaktemaat is de molder uiteraard de oppervlakte, die je met deze hoeveelheid kunt bezaaien Dit is dan een oppervlakte van 0,56 ha. De verhouding tussen l morgen : l molder =1: 1,5, waarbij dus de morgen op 0,85 ha. uitkomt.